શ્રી કૃષ્ણ પાસેથી શીખો: નિષ્ફળતાને અવસરમાં બદલવાની 5 કળા

નિષ્ફળતાથી ડરો નહીં: શ્રી કૃષ્ણ પાસેથી શીખો નિષ્ફળતાને અવસરમાં બદલવાની 5 મહત્ત્વની કળાઓ

નિષ્ફળતા… આ શબ્દ સાંભળતા જ મનમાં એક નકારાત્મકતા આવી જાય છે, ખરું ને?

આજના કોમ્પિટિશનભર્યા યુગમાં, પછી તમે સ્ટાર્ટઅપ શરૂ કરતા બિઝનેસ પીપલ હો, નોકરીમાં પ્રમોશનની રાહ જોતા પ્રોફેશનલ હો, કે પછી પરીક્ષાની તૈયારી કરતા વિદ્યાર્થી હો, એકાદ નિષ્ફળતા મળી કે તરત જ હિંમત હારી જવાય છે. આપણે વિચારીએ છીએ કે, "બસ, હવે મારાથી નહીં થાય."

પણ, શું તમે જાણો છો કે આપણા પરમ માર્ગદર્શક, શ્રી કૃષ્ણ, નિષ્ફળતાને કઈ દૃષ્ટિએ જોતા હતા?

શ્રી કૃષ્ણનું આખું જીવન લ્યો – બાળપણના પડકારો હોય, મથુરા છોડવાની મજબૂરી હોય, કે મહાભારતના મેદાનમાં વિજય માટેની જટિલ રણનીતિઓ. તેમણે ક્યારેય નિષ્ફળતાને અંત માન્યો નથી. તેમણે તો હંમેશાં પડકારને તક અને નિષ્ફળતાને નવો પાઠ બનાવ્યો છે.

ચાલો, આપણે શ્રી કૃષ્ણ પાસેથી 5 એવા મહત્ત્વના પાઠ શીખીએ, જે તમારા જીવનમાં નિષ્ફળતાના ડરને દૂર કરીને તેને સફળતાના અવસરમાં બદલી દેશે.

1. લક્ષ્ય સ્પષ્ટતા (Clarity of Purpose): 'અર્જુન દૃષ્ટિ' કેળવો

નિષ્ફળતાનું સૌથી મોટું કારણ છે લક્ષ્યમાં અસ્પષ્ટતા.

શ્રી કૃષ્ણ હંમેશાં ધર્મ અને સત્યના પક્ષમાં સ્પષ્ટ હતા. તેમણે મહાભારત જેવા જટિલ યુદ્ધમાં પણ અર્જુનને તેના ધર્મ અને કર્તવ્યનું મહત્ત્વ સમજાવ્યું.

આપણા માટે: પ્રોફેશનલ લાઈફમાં, જ્યારે કોઈ પ્રોજેક્ટ ફેલ જાય, ત્યારે તરત જ હતાશ ન થાઓ. આ નિષ્ફળતાને એક ઑપોર્ચ્યુનિટી તરીકે જુઓ કે તમે ક્યાં ભૂલ કરી. તમારા જીવન કે પ્રોજેક્ટનો અંતિમ ઉદ્દેશ્ય (Final Goal) શું છે, તે ફરીથી સ્પષ્ટ કરો. એકવાર ધ્યેય સ્પષ્ટ થશે, પછી નાની નિષ્ફળતાઓ તમને વિચલિત નહીં કરી શકે.

2. ભાવનાત્મક બુદ્ધિ (Emotional Intelligence): 

નિષ્ફળતા પછી સૌથી પહેલાં ગુસ્સો, ડર અને નિરાશાની લાગણીઓ આવે છે. આ લાગણીઓ આપણને આગળ વધતા રોકે છે.

શ્રી કૃષ્ણની સૌથી મોટી તાકાત હતી તેમની ભાવનાત્મક બુદ્ધિ. યુદ્ધની પળોમાં પણ તેઓ હંમેશાં શાંત અને સંતુલિત રહ્યા.

આપણા માટે: બિઝનેસમાં મોટો લોસ થયો હોય કે નોકરી છૂટી હોય, તો આ ભાવનાત્મક પ્રતિક્રિયાઓને થોડીવાર શાંત થવા દો. કોઈ પણ મોટો નિર્ણય ભાવનાઓના વમળમાં ન લો. 'ભક્તિ' એ તમને આ ભાવનાત્મક સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરે છે. કૃષ્ણ પર ભરોસો રાખો કે આ સમય પણ પસાર થઈ જશે.

3. પ્લાન 'B' તૈયાર રાખો: 

શ્રી કૃષ્ણ કોઈ એક જ પ્લાન પર આધાર રાખતા નહોતા. તેમની રણનીતિઓ હંમેશાં પરિવર્તનશીલ અને પરિસ્થિતિને અનુકૂળ રહેતી હતી.

આપણા માટે: આજના અનિશ્ચિત વિશ્વમાં, એક જ આઈડિયા કે પ્રોડક્ટ પર નિર્ભર રહેવું જોખમી છે. નિષ્ફળતાના ડરથી કામ અટકાવવાને બદલે, 'વર્સ્ટ કેસ સિનારિયો' માટે પ્લાન તૈયાર રાખો. એક માર્ગ બંધ થાય, તો બીજો રસ્તો તુરંત ખોલવાની ક્ષમતા કેળવો. પુષ્ટિમાર્ગ પણ આપણને સમય અને પરિસ્થિતિ મુજબ શ્રીજીની સેવાનો ભાવ બદલવાની છૂટ આપે છે – આ જ છે લૌકિક જીવનમાં પણ અનુકૂલનનો પાઠ.

4. કર્મને સર્વોચ્ચ માનો: પરિણામની ચિંતા છોડો

ભગવદ્ ગીતાનો સૌથી મોટો સંદેશ: કર્તવ્ય (કર્મ) પર ધ્યાન આપો, પરિણામ પર નહીં.

નિષ્ફળતા ત્યારે વધુ દુઃખ આપે છે, જ્યારે આપણે પરિણામ સાથે વધુ પડતું જોડાણ બાંધીએ છીએ. શ્રી કૃષ્ણએ પોતાના જીવનમાં દરેક કાર્ય પૂર્ણ નિષ્ઠાથી કર્યું, પણ તેનું ફળ બ્રહ્મને અર્પણ કર્યું.

આપણા માટે: વિદ્યાર્થી હોય કે સીનિયર સિટીઝન, દરેક કાર્યમાં તમારું સર્વશ્રેષ્ઠ આપો. મહેનત થઈ ગઈ? હવે તે નિષ્ફળ જશે કે સફળ, તે વિચારવાનું બંધ કરો. આ 'સમર્પણનો ભાવ' તમારી ચિંતા ઓછી કરશે અને તમને આગામી કાર્ય માટે શક્તિ આપશે.

5. પરિવર્તનને સ્વીકારો: નવી શરૂઆતનો અવસર

શ્રી કૃષ્ણનો મથુરાથી દ્વારકા જવાનો નિર્ણય એક નિષ્ફળતા નહોતી, પણ એક નવા યુગની શરૂઆત હતી. તેમણે જૂનાનો મોહ છોડીને નવા અને વધુ સુરક્ષિત રાજ્યની સ્થાપના કરી.

આપણા માટે: નિષ્ફળતા ઘણીવાર સંકેત આપે છે કે તમે જે કરી રહ્યા છો, તે રીત કે દિશા હવે બદલવાની જરૂર છે. આને અંત ન માનો. નિષ્ફળતાને રીસ્ટાર્ટ બટન (Restart Button) માનો. સ્ત્રીઓ હોય કે પુરુષો, આ પાઠ તમને ભૂતકાળની ભૂલોમાંથી શીખીને વધુ મજબૂત બનીને આગળ વધવાની શક્તિ આપશે.

નિષ્ફળતાને અવસરમાં બદલો:

શ્રી કૃષ્ણનું જીવન આપણને શીખવે છે કે વિજય હંમેશાં અંતિમ પરિણામ નથી, પણ પડકારોનો હિંમતપૂર્વક સામનો કરવો એ જ સાચી સફળતા છે.

શું તમે તૈયાર છો તમારા જીવનમાં આવનારી દરેક નિષ્ફળતાને સફળતાના નવા માર્ગ તરીકે જોવાનું શરૂ કરવા?

પ્રેરણા લો: શ્રી કૃષ્ણના જીવનના આવા અન્ય પ્રેરક પ્રસંગો અને પુષ્ટિમાર્ગના સિદ્ધાંતો વિશે વધુ જાણવા માટે અમારા મોટિવેશનલ કથા વિભાગની મુલાકાત લો.

કર્મની શરૂઆત કરો: નિષ્ફળતાથી ડર્યા વિના, આજે જ તમારા અટકેલા કામને ફરીથી શરૂ કરો. નીચે કમેન્ટમાં લખો કે તમે શ્રી કૃષ્ણના કયા પાઠને આજે જ અપનાવવાના છો!

pushtimargi.com પર પુષ્ટિમાર્ગ વિશે વધુ જાણવા માટે અમારી website ના આર્ટિકલ્સ વાંચો અને અમને facebook અને instagram પર Follow કરો. ચાલો, આ Spiritual Journey માં સાથે મળીને આગળ વધીએ!